Gdy dziecko osiąga wiek przedszkolny, rodzice stają przed trudnym wyborem odpowiedniej placówki przedszkolnej. Szczególna trudność dotyczy tutaj rodzica dziecka z diagnozą niepełnosprawności. Warto określić różnice między dostępnymi formami przedszkoli:
- przedszkola ogólnodostępne, masowe – są to zazwyczaj placówki, do których w większości uczęszczają dzieci zdrowe. Grupy w takich przedszkolach są zazwyczaj ponad 20-osobowe, najczęściej w takiej grupie jest jeden nauczyciel-wychowawca.
- przedszkola integracyjne – do takiego przedszkola uczęszczają zarówno dzieci zdrowe, jak i dzieci z niepełnosprawnościami. Grupy w takich przedszkolach liczą około 15-20 osób, najczęściej oprócz wychowawcy, w grupie jest też dodatkowo pomoc nauczyciela.
- przedszkola specjalne/terapeutyczne – do takiego przedszkola uczęszczają wyłącznie dzieci z niepełnosprawnościami, grupy w tego typu przedszkolach są niewielkie, najczęściej 5-6 osobowe, w grupie jest wychowawca oraz pomoc nauczyciela.
NW pierwszej kolejności w oczy rzuca się różnica w ilości dzieci w grupach – jak widać w przedszkolach specjalnych grupy są najmniej liczne, co za tym idzie, nauczyciel może poświęcić więcej czasu każdemu dziecku.
Zarówno w przedszkolach integracyjnych, jak i specjalnych/terapeutycznych zatrudnieni są również specjaliści – psycholog, logopeda, terapeuta SI, którzy będą pracować z dziećmi.
Dużą zaletą przedszkoli integracyjnych jest – dla dzieci zdrowych – kształtowanie tolerancji dla odmienności a także obecność specjalistów, którzy również mogą monitorować ich rozwój. Z perspektywy dzieci z niepełnosprawnościami, przebywanie wśród dzieci zdrowych również może mieć pozytywny wpływ, szczególnie dla dzieci wyżej funkcjonujących, które potrafią zyskać nowe umiejętności poprzez obserwacje oraz naśladowanie innych dzieci. Pamiętajmy jednak, że nie każde dziecko skorzysta na przebywaniu z dzieckiem zdrowym. Dziecko, które nie ma dobrze rozwiniętej umiejętności naśladowania oraz monitorowania otoczenia, nie będzie czerpało wzorców z zachowań dzieci zdrowych. Dziecko nieśmiałe i wycofane w dużej grupie może nasilić swoje lęki i mieć trudności z integracją. Z kolei dziecko z nadwrażliwościami (szczególnie dźwiękowymi), może odczuwać nadmiar bodźców w tak dużej grupie. To, że dziecko lubi być wśród innych dzieci, interesuje się tym co one robią, nie zawsze oznacza, że przebywanie w dużej grupie będzie dla niego korzystne.
Przedszkola specjalne często odstraszają rodziców właśnie z obawy przed brakiem obecności dzieci zdrowych, do których tak bardzo chcemy, aby nasze pociechy dorównały. Warto jednak pamiętać, że ze względu na małe grupy, podejście do dziecka może być zindywidualizowane. W mniejszych grupach liczba bodźców jest ograniczona, w związku z tym dzieci, które źle reagują na ich dużą ilość będą miały sprzyjające warunki do nauki. W mniejszych grupach łatwiej zauważyć odmienne potrzeby każdego z dzieci oraz dostosować odpowiednie oddziaływania, nie tylko podczas zajęć indywidualnych, a również podczas całego pobytu w przedszkolu. Warto pamiętać także, że posłanie dziecka do przedszkola specjalnego/terapeutycznego nie oznacza, że dziecko będzie tam przez całą swoją edukację przedszkolną. Celem takich przedszkoli powinno był przede wszystkim włączanie dzieci do integracji, i jeśli tylko dziecko będzie na to gotowe powinno przejść do przedszkola integracyjnego.
Rodzicu! Jeśli masz wątpliwości jakie przedszkole wybrać dla swojego dziecka, skonsultuj się z psychologiem. Po dokładnej obserwacji dziecka, a także przeprowadzonym wywiadzie, pomoże Ci dokonać wyboru, w którym miejscu Twoje dziecko odnajdzie się najlepiej.